«Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανισότητα από την ίση μεταχείριση άνισων ανθρώπων»
Το σχολείο, το γνωρίζουμε βέβαια όλοι μας, είναι μια τεράστια πρόκληση για όλους τους μαθητές, όλων των επιπέδων. Μια πρόκληση, που ο κάθε μαθητής θα πρέπει να αντιμετωπίσει με την αναμενόμενη επιτυχία. Κάποιοι μαθητές όμως, συναντούν δυσκολία στο να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις με αποτέλεσμα, να επηρεάζεται η απόδοσή τους ολοένα και σε μεγαλύτερο βαθμό. Δυσκολεύονται δηλαδή να μάθουν αν και δεν παρουσιάζουν κάποια αισθητηριακή ανεπάρκεια, νοητική υστέρηση, συναισθηματικές ή αναπτυξιακές διαταραχές.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, ένα στα επτά άτομα έχει μαθησιακές δυσκολίες. Ο όρος ειδικές μαθησιακές δυσκολίες χρησιμοποιείται για να καλύψει μια σειρά δυσκολιών που συνδέονται με τη μάθηση. Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτόν τον όρο ως συνώνυμο της δυσλεξίας, όμως στη πραγματικότητα η δυσλεξία είναι μία μόνο από τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, που υπάρχουν κάτω από την τεράστια «ταμπέλα» των Μαθησιακών Δυσκολιών.
Πιο απλά, ως μαθησιακή δυσκολία ορίζεται οποιαδήποτε δυσκολία του παιδιού στην κατανόηση ή τη χρήση της γλώσσας, στην πραγματοποίηση μαθηματικών υπολογισμών, στη διατήρηση της συγκέντρωσής του ακόμα και στον συντονισμό κινήσεων του σώματός του.
Είναι λοιπόν σημαντικό για τους γονείς να γνωρίζουν τα πρώτα σημάδια της μαθησιακής δυσκολίας ώστε να ζητήσουν την απαιτούμενη βοήθεια το συντομότερο δυνατόν. Όσο νωρίτερα ανιχνεύεται μια μαθησιακή δυσκολία τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες μελλοντικής επιτυχίας του παιδιού στο σχολείο και στη ζωή. Τα πρώτα χρόνια στο σχολείο είναι εξαιρετικά σημαντικά για ένα μικρό παιδί.
Όλα τα παιδιά μαθαίνουν με ιδιαίτερα προσωπικούς τρόπους. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες απλά επεξεργάζονται διαφορετικά τις πληροφορίες αλλά είναι γενικά κανονικής και ανώτερης του μέσου εξυπνάδας. Η μαθησιακή δυσκολία επηρεάζει την ικανότητα του παιδιού να διαβάζει, να γράφει, να μιλάει και να κάνει υπολογισμούς.
Τα άτομα που βιώνουν μαθησιακές δυσκολίες είναι εξαιρετικά ευάλωτα στα αρνητικά σχόλια γιαυτό κάθε κρίση ή παρατήρηση που απευθύνεται στα άτομα αυτά θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική και φιλτραρισμένη. Η διαφύλαξη της ψυχικής ισορροπίας του ατόμου, αποτελεί την προτεραιότητα κάθε προσπάθειας συστηματικής υποβοήθησης αυτών των «τραυματισμένων» ψυχολογικά μαθητών.
Επίσης, δε θα πρέπει να ξεχνάμε τη συνεργασία με το δάσκαλο της τάξης, καθώς οποιοδήποτε εξατομικευμένο, ειδικό, μαθησιακό πρόγραμμα δε μπορεί να θεωρηθεί απολύτως επιτυχημένο αν δε βρίσκει εφαρμογή στο καθημερινό σχολικό περιβάλλον του μαθητή.
Οι πιο συνηθισμένες μαθησιακές δυσκολίες στη πρώτη σχολική ηλικία είναι:
1) Η δυσλεξία: Η δυσλεξία είναι μια διαταραχή που επηρεάζει το γραπτό λόγο. Παιδιά με δυσλεξία αντιμετωπίζουν σοβαρή δυσκολία στην ανάγνωση, κυρίως στην ακρίβεια και στην ευχέρεια, ενώ μπορεί να επηρεάσει και την κατανόηση κάτω από συνθήκες περιορισμένου χρόνου. Επηρεάζει επίσης την ικανότητα ορθογραφημένης γραφής.
Στην καθημερινότητα η δυσλεξία εκδηλώνεται με:
- Υπερβολικά μεγάλη διάρκεια μελέτης, ιδιαίτερα σε μαθήματα «κειμένου» (Ιστορία, Θρησκευτικά).
- Χαμηλή επίδοση σε θέματα και ύλη που έχει προετοιμάσει ο μαθητής την προηγούμενη ημέρα και στα οποία έχει ελεγχθεί.
- Φτωχή επίδοση στην παραγωγή γραπτού λόγου (έκθεση κ.α.).
- Λάθη απροσεξίας σε διαγωνίσματα τα οποία μπορεί να οφείλονται σε λανθασμένη ανάγνωση κειμένου.
- Μειωμένη συμμετοχή σε δραστηριότητες που απαιτούν ανάγνωση.
- Αδυναμία στη γραφή από υπαγόρευση με παραλείψεις λέξεων και κακή ποιότητα γραφής.
- Λανθασμένη ορθογραφική διατύπωση σε λέξεις που έχουν γραφεί σωστά σε άλλες περιπτώσεις.
2) Η δυσαριθμησία: Περιγράφει την δυσκολία στην εκμάθηση των μαθηματικών εννοιών και δεξιοτήτων που περιλαμβάνει δυσκολίες στις μαθηματικές πράξεις, στον προσανατολισμό και στην απομνημόνευση αριθμών.
3) Η δυσγραφία: Χαρακτηρίζει τη δυσκολία στη γραφή με παραμορφώσεις και λάθη. Τα παιδιά με αυτή τη διαταραχή σχηματίζουν γράμματα με λάθος μέγεθος και κατεύθυνση.
4) Η δυσαναγνωσία: Περιγράφει τη δυσκολία στην ανάγνωση που παρουσιάζεται με δυσκολίες στην αποκωδικοποίηση της λέξης και σε αντικαταστάσεις – παραλείψεις – αντιμετάθεση - επανάληψη λέξεων και προτάσεων.
5) Η δυσορθογραφία: Αφορά τη δυσκολία της γραφής, τόσο στο επίπεδο της λέξης, όσο και στο επίπεδο της πρότασης και της σύνταξης γραπτής παραγράφου.
{loadmodule mod_random_image,call to action subscribe in articles}
Στη συνέχεια παρουσιάζονται ορισμένες πρώιμες ενδείξεις που συνδέονται συχνά με μαθησιακές δυσκολίες και εμφανίζονται συχνά από την προσχολική ηλικία.
- Καθυστερημένη ομιλία σε σχέση με τα άλλα παιδιά. Δυσκολία στην εκμάθηση των σχέσεων γραμμάτων και φθόγγων.
- Προβλήματα προφοράς. Μπερδεύει απλές λέξεις (τρέχω, τρώγω, θέλω).
- Αργή ανάπτυξη του λεξιλογίου, συχνή αδυναμία εύρεσης της σωστής λέξης
- Κάνει συστηματικά λάθη ανάγνωσης και ορθογραφίας
- Δυσκολία να κάνει ομοιοκαταληξίες. Κάνει λάθη στη σειρά των αριθμών και μπερδεύει τα αριθμητικά σύμβολα (+, -, *, /, =).
- Δυσκολία στην εκμάθηση των αριθμών, των γραμμάτων της αλφαβήτου και των ημερών της εβδομάδας. Αργή ανάκληση γεγονότων.
- Υπερκινητικότητα και συχνή διάσπαση προσοχής.
- Μικρή ικανότητα στην εφαρμογή κατευθύνσεων και διαδικασιών. Ασταθές κράτημα μολυβιού.
- Δυσκολία εκμάθησης της ώρας.
- Κακός συντονισμός, παθαίνει συχνά ατυχήματα.
Η έγκαιρη αναγνώριση των προειδοποιητικών ενδείξεων ύπαρξης μαθησιακής δυσκολίας και η έγκαιρη παροχή της απαραίτητης βοήθειας στα παιδιά μπορεί να είναι το κλειδί για το μέλλον ενός παιδιού.
Γεράσιμος Ρούσσος
Επιστημονικός Υπεύθυνος Διεπιστημονικού Κέντρου Λόγου, Μαθησιακών & Αναπτυξιακών Δυσκολιών: «ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» Λόγος – Μάθηση – Συμπεριφορά
MSc στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία
Επιστημονικός Συνεργάτης Αναπτυξιακής Παιδιατρικής Κλινικής Παίδων Αγλαΐας Κυριακού
Εκπαιδευτής Εκπαιδευτών Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης & Εκπαιδευτής Ενηλίκων
Παιδιατρικός Εργοθεραπευτής S.I.T. – Εμψυχωτής
Ειδικευμένος στην Ειδική Αγωγή (Μέθοδοι, Διαγνωστικά Εργαλεία & Ανιχνευτικά Test)
Για οποιαδήποτε ενημέρωση ή πρόσθετη πληροφόρηση, παρακαλώ μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο 210-2792955 & 6934-457847
