Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολλή συζήτηση για τον έγκαιρο εντοπισμό των μαθησιακών δυσκολιών. Ο γενικός στόχος μιας τέτοιας συζήτησης είναι να καταφέρουμε να σχεδιάσουμε την παρέμβασή μας την κατάλληλη στιγμή. Έτσι θα προλάβουμε τη διόγκωση των δυσκολιών στο παιδί, αλλά και τη συσσώρευση αρνητικών εμπειριών στο σχολείο. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολλή συζήτηση για τον έγκαιρο εντοπισμό των μαθησιακών δυσκολιών. Ο γενικός στόχος μιας τέτοιας συζήτησης είναι να καταφέρουμε να σχεδιάσουμε την παρέμβασή μας την κατάλληλη στιγμή. Έτσι θα προλάβουμε τη διόγκωση των δυσκολιών στο παιδί, αλλά και τη συσσώρευση αρνητικών εμπειριών στο σχολείο.
Ως πρώιμη παρέμβαση ορίζουμε την παροχή εκπαιδευτικών ή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας στα οποία έχει εντοπιστεί πιθανός κίνδυνος παρουσίασης κάποιας δυσκολίας που ενδέχεται να επηρεάσει τη γενικότερη ανάπτυξή τους. (Πολυχρόνη, Χατζηχρήστου & Μπίμπου, 2006)
Η πρώιμη παρέμβαση αφορά βέβαια όλα τα παιδιά και όχι μόνο αυτά που έχουν μαθησιακές δυσκολίες και για να υπάρξει πρέπει να είναι συνδεδεμένη με την έγκαιρη ανίχνευση. Πολλοί ειδικοί εκφράζουν αντιρρήσεις για την πρώιμη ανίχνευση καθώς πιστεύουν πως η ερμηνεία των αποτελεσμάτων έχει πολλές δυσκολίες. Η πρώιμη ανίχνευση είναι αποτελεσματική μόνο για τις γενικές μαθησιακές δυσκολίες και όχι για τις ειδικές. (Πολυχρόνη, Χατζηχρήστου & Μπίμπου, 2006) Οι έρευνες στην ελληνική γλώσσα έδειξαν πως η πρώιμη ανίχνευση μπορεί να βοηθήσει στην έγκαιρη αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών, μόνο εάν περιλαμβάνει και αξιολόγηση της φωνολογικής επεξεργασίας.
Πιστεύεται πως το φωνολογικό έλλειμμα είναι παράγοντας εμφάνισης ειδικών μαθησιακών δυσκολιών στη σχολική ηλικία. (Πόρποδας, 2003) Για να είναι επιτυχημένοι αναγνώστες τα παιδιά, πρέπει πριν την είσοδό τους στο σχολείο να έχουν: Λεκτική μνήμη. Να επαναλαμβάνουν προτάσεις και ιστορίες που άκουσαν.Λεξιλογικές και συντακτικές δεξιότητες. Να αναγνωρίζουν λέξεις, να μπορούν να ονομάζουν αντικείμενα, να κατανοούν σύνθετες προτάσεις και να μπορούν να συμπληρώνουν προτάσεις.Φωνολογική επίγνωση. Να μπορούν να χειρίζονται φωνήματα και να κατανοούν πως οι λέξεις αποτελούνται από συλλαβές.Αναγνωστική ικανότητα. Να αναγνωρίζουν τα γράμματα.(Πολυχρόνη, Χατζηχρήστου & Μπίμπου, 2006)
Πρώιμη ανίχνευση Μαθησιακών Δυσκολιών
Η πρώιμη ανίχνευση αφορά έναν προληπτικό έλεγχο σχολικής ετοιμότητας, ώστε να εντοπίσουμε έγκαιρα τα μικρά παιδιά προσχολικής ηλικίας που δεν είναι έτοιμα και αναπτυξιακά ώριμα να αρχίσουν το σχολείο. Αυτό είναι απαραίτητο, για να δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά αυτά να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες πριν την έναρξη της σχολικής ζωής και να προληφθούν ή έστω να ελαχιστοποιηθούν, πιθανές Μαθησιακές Δυσκολίες και μια επακόλουθη σχολική αποτυχία.
Ενδείξεις Μαθησιακών δυσκολιών
Όπως ήδη έχει αναφερθεί, πολλά παιδιά που έρχονται να φοιτήσουν για πρώτη φορά στο Δημοτικό σχολείο δεν παρουσιάζουν την ανάλογη με την ηλικία τους σχολική ετοιμότητα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα κάποια από αυτά να εκδηλώσουν μαθησιακές δυσκολίες, ζήτημα που θα δυσκολέψει πολύ τα ίδια, τις οικογένειές τους και το σχολείο. Γι αυτό είναι χρήσιμο στο Νηπιαγωγείο να έχουν υπόψη τους εκπαιδευτικοί και γονείς κάποιες ενδείξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε μαθησιακές δυσκολίες, όπως:
- Δυσκολίες στο συγχρονισμό και στο συντονισμό κινήσεων στο σχοινάκι, στο ποδόσφαιρο, στο βηματισμό, στο χορό, στο κουτσό, στο πιάσιμο, το πέταγμα και στο κλώτσημα της μπάλας.
- Προβλήματα αλληλοδιαδοχικών κινήσεων και ενεργειών κατά το ντύσιμο, την υπόδηση στο σωστό πόδι, το δέσιμο των κορδονιών και το κούμπωμα ρούχων.
- Αδέξιο περπάτημα σέρνοντας τα παπούτσια, σκοντάφτοντας ή πέφτοντας πάνω σε πράγματα
- Δυσκολία στον προσανατολισμό (δεξί, αριστερό, πάνω, κάτω), στην πλευρίωση (κυρίαρχο το δεξί ή το αριστερό χέρι) και στην κατανόηση χωροχρονικών εννοιών (πάνω – κάτω, ψηλά- χαμηλά, σήμερα- αύριο)
- Αβεβαιότητα στην επίγνωση του χρόνου, όπως «πρωί», «μεσημέρι», «απόγευμα», «βράδυ», πότε είναι η ώρα του διαλείμματος και πότε φεύγουμε για το σπίτι.
- Δυσκολίες στο να ακολουθήσουν και να μιμηθούν με τη σωστή σειρά τις ασκήσεις γυμναστικής, καθώς και να κρατούν έναν απλό ρυθμό χτυπώντας παλαμάκια.
- Δυσκολίες στην επανάληψη τραγουδιών με ρίμα, στο διαχωρισμό της ομοιοκαταληξίας των λέξεων και στις φωνητικές ομοιότητές τους. Για παράδειγμα, ποια λέξη ηχεί διαφορετικά από τις άλλες.Δυσκολία να θυμούνται τα ονόματα γνωστών τους αντικειμένων (μολύβι) και να αναζητούν τη σωστή λέξη.
- Μπέρδεμα κατά την εκφορά σύνθετων φράσεων.
- Δυσκολία στις ακολουθίες πραγμάτων, όπως στους μήνες, στις ημέρες και στο μέτρημα των αριθμών από το 1 έως το 10.
Η ELT NEWS σε συνεργασία με το Διεπιστημονικό κέντρο Ειδικής Αγωγής "Ανάπυξη & Εκπαίδευση" σας προσκαλούν στις 9 Φεβρουαρίου στο ξενοδοχείο Du Lac στα Ιωάννινα στην επιμορφωτική ημερίδα με θέμα "Πρώιμη παρέμβαση σε παιδιά με Αυτισμό και Μαθησιακές Δυσκολίες. Από τη σχολική ετοιμότητα στις κοινωνικές ιστορίες και τη Συμβουλευτική Γονέων".
Θα αναλύσουμε ποιες είναι οι δυσκολίες που μπορεί να παρουσιάσει ένα παιδί, πώς μπορούμε να τις ανιχνεύουμε, πώς προτείνουμε ποια παιδιά χρειάζονται περισσότερη προσοχή και ποια ιδιαίτερο πρόγραμμα και τους κατάλληλους τρόπους ενημέρωσης των γονέων ώστε να βοηθήσουμε αποτελεσματικά τα παιδιά. Επίσης θα κατανοήσουμε την τυπική κλινική εικόνα ενός αυτιστικού ατόμου, τους τρόπους εκδήλωσης, θα μάθουμε τρόπους διδακτικής παρέμβασης και στρατηγικές βελτίωσης. Επίσης θα αναλύσουμε τους στόχους των κοινωνικών ιστοριών, τη δομή και τους τύπους των προτάσεων, τη χρήση τους στην εκπαίδευση των παιδιών με Αυτισμό και Asperger και αναλύσουμε παραδείγματα - προτάσεις Κοινωνικών Ιστοριών.
Περισσότερες πληροφορίες και κρατήσεις θέσεων εδώ
